دکتر محمد ابراهیم آیتی (نویسنده و اسلام شناس بزرگ معاصر):
محمد ابراهیم آیتی در سال (۱۳۳۳ هـ .ق/ ۱۲۹۳ هـ .ش) چشم به جهان گشود و تحت تأثیر افاضات روحانی خانوادهاش پرورش یافت. پس از فراگیری قرآن مجید و مطالعه کتابهای مذهبی و اخلاقی و برخی متون عربی در گازار، برای ادامه تحصیل به مشهد مقدس مشرف شد و در مدرسه باقریه سکنی گزید و از محضر اساتیدی چون شیخ هاشم قزوینی و شیخ مجتبی قزوینی و آیت اللـه سبزواری و ادیب نیشابوری و برخی اساتید دیگر فیضیاب و نیز با درس خارج فقه و معارف میرزا مهدی اصفهانی آشنا شد و با شوق فراوان از درس او بهره مند گردید. آشنایی وی با متون عالی فلسفهی قدیم از قبیل شرح اشارات شفای بوعلی و اسفار در خارج از محیط طلبگی صورت گرفت. آیتی پس از پایان تحصیلات حوزوی، ضمن تداوم مطالعات و تحقیقات علمی، به دریافت درجه دکتری از دانشکده الهیات دانشگاه تهران نائل آمد و به پیشنهاد دانشکده الهیات به تدریس در آنجا پرداخت.
برخی آثار و تألیفات عبارتند از: ۱ـ ترجمهیتاریخ یعقوبی (ج۱و۲)؛ ۲ـ ترجمهی البلدان یعقوبی؛ ۳ـ تصحیح تفسیر شریف لاهیجی؛ ۴ـ اندلس یا تاریخ حکومت مسلمین در اروپا؛ این کتاب تاریخ حوادث مهم هشت قرن حکومت مسلمین در اروپا میباشد. اهمیت موضوع و اعتبار مؤلف که دانشمندان قول او را به عنوان مورخی بزرگ حجت میدانند… این کتاب را از هر حیث شایستهی توجهی خاص مینماید؛ ۵ـ افکار جاوید محمد(ص) (ترجمه از انگلیسی به فارسی و برندهی جایزه بهترین ترجمه سال)؛ ۶ـ جهان در قرن بیستم (ترجمه از انگلیسی)؛ ۷ـ سرمایه سخن (ج۱و۲)؛ ۸ـ “فهرست ابواب و فصول اسفار” مندرج در یادنامه ملاصدرا؛ ۹ـ مقولات عشر (رساله دکتری)؛ ۱۰ـ گفتار ماه (ج۱-۳) که چندین سخنرانی آن مرحوم در آن مندرج است؛ ۱۱ـ تاریخ اسلام در ۲ جلد؛ ۱۲ـ شهدای اسلام (به زبان عربی که ناتمام مانده است)؛ ۱۳ـ بررسی تاریخ عاشورا؛ ۱۴ـ گفتار عاشورا
