دکتر محمد جعفر یاحقی (استاد برجسته زبان و ادبیات فارسی):
یاحقی فرزند محمد حسن، در سال ۱۳۲۶ خورشیدی در شهرستان فردوس زاده شد. تحصیلات ابتدایی را در زادگاه و سپس در مشهد (در ۱۳۴۶هـ .ش) سپری نمود. در همین سال در رشتهی زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه فردوسی مشهد پذیرفته شد و دورهی لیسانس را در ۱۳۵۰ هـ .ش به پایان رساند و در همان سال و همان رشته، دوباره در دانشگاه مشهد به تحصیل پرداخت و دورهی فوق لیسانس را سپری نمود. پس از آن دورهی سربازی را از مهر ۱۳۵۴ هـ .ش به عنوان مربی در گروه زبان و ادبیات فارسی گذراند و همزمان در آزمون دوره دکتری زبان و ادبیات فارسی پذیرفته شد. در سال ۱۳۶۷ هـ .ش بار دیگر به دعوت دانشگاه آکسفورد برای مطالعه به انگلستان رفت. در همان سال به کسب درجهی دانشیاری نیز نائل آمد. او سپس از مهر ۱۳۶۹ هـ .ش به دعوت دانشگاه مطالعات خارجی، به توکیو رفت و در آنجا به تدریس زبان و ادبیات فارسی پرداخت. سرانجام در ۱۳۷۲ هـ.ش. به درجه استادی رسید و به سمت معاونت پژوهشی دانشکدهی ادبیات و علوم انسانی و مسئول تحصیلات تکمیلی دانشکده منصوب گردید (مهدی زاده، ۱۳۷۷: ۱۹۳-۱۹۴). خلاصهای از فعالیتهای علمی و آثار تألیفات وی در ذیل ذکر شده است:
فعالیتهای علمی:
– بنیان گذاری و مدیریت گروه فرهنگ و ادب بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی( ۱۳۶۳هـ .ش)؛
– تأسیس مرکز خراسان شناسی و انتصاب به عنوان مدیر عامل این مؤسسه (۱۳۷۵هـ .ش)؛- دریافت لوح تقدیر از رییس جمهور به مناسبت برگزیده شدن کتاب وی فرهنگ نامه قرآنی به عنوان کتاب سال جمهوری اسلامی (۱۳۷۵ هـ .ش)؛
– دریافت لوح تقدیر از رئیس جمهور به مناسبت انتخاب کتاب وی تفسیر ۲۰ جلدی ابوالفتوح رازی به عنوان پژوهش برتر پنجمین نمایشگاه علوم قرآنی (۱۳۷۶هـ .ش)؛
– انتخاب به عنوان استاد نمونه کشوری و دریافت لوح تقدیر (۱۳۷۸هـ .ش و غیره
کتاب‌ها:
– تفسیر شنقشی، گزاره‌ای از بخشی از قرآن کریم،
– اقلیم‌های دیگر، – تاریخ سیسیل در دورهی اسلامی،
– راهنمای نگارش و ویرایش، با همکاری دکتر محمدمهدی ناصح، – ترجمه قرآن ری، – روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن (تفسیر ابوالفتوح رازی)،- نهایه المسؤول فی روایه الرسول، (تصحیح)، – تاریخ تفکر اسلامی در هند، – سوگنامه سهراب، – سرو و تذرو، از نثاری تونی، (تصحیح)، – فرهنگ اساطیر و اشارات داستانی در ادبیات فارسی، – تاریخ ادبیات ایران، کتاب درسی برای دوره دبیرستان، – بهیننامه باستان، خلاصه شاهنامه فردوسی، – جزیرهی بی‌آفتاب، گزارش سفر یک ساله به انگلستان و اروپای غربی.
